19 grudnia 1925 roku urodził się w Toruniu jeden z najwybitniejszych polskich uczonych – gen.dyw.prof.dr hab.inż. Sylwester Kaliski, który w latach 1967-74 pełnił funkcję komendanta Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, a od 1985 roku jest Patronem Zespołu Szkół Mechanicznych Elektrycznych i Elektronicznych w Toruniu.
Od 2015 roku w naszej placówce oświatowej zintensyfikowano działania mające na celu reaktywowanie pamięci o Profesorze oraz przywrócenie oddziaływania Jego osobowości na członków społeczności szkolnej, a tu głównie na uczniów. Należały do nich: tablica pamiątkowa na kamienicy, w której urodził się Sylwester Kaliski, ekspozycja na pierwszym piętrze szkoły i w internacie, program dydaktyczno-wychowawczy: „Poznaj patrona szkoły-równaj do najlepszych”, instalacja metaloplastyki w budynku pracowni zawodowych, ekspozycja naścienna w świetlicy szkolnej, ustanowienie Święta Patrona Szkoły, realizacja quizu wiedzy o prof. Sylwestrze Kaliskim najpierw wśród uczniów wszystkich klas szkoły, a przez ostatnie trzy lata wśród pierwszoklasistów.
Ich inicjatorem i realizatorem był prezes Zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół Zespołu Szkół Mechanicznych Elektrycznych i Elektronicznych w Toruniu – mgr Jerzy Konopiński – od 44 lat pedagog.
Pedagoga interesują cechy osobowości człowieka i ich kształtowanie. Najlepszym do tego narzędziem jest wzór osobowy własny lub zapożyczony. Gen. dyw. prof. dr hab. inż. Sylwester Kaliski był wybitnym naukowcem, doskonałym organizatorem zespołów naukowo-badawczych, świetnym organizatorem poczynań administracyjnych i efektywnym dydaktykiem, chodź nie brakuje, „…ludzi zawistnych i nie lubiących każdego, komu nie mogą dorównać wielkością uzdolnień twórczych, pracowitością i talentem organizacyjnym” (M. Hebda i K. Jach „Sylwester Damazy Kaliski”) i którzy próbują jego zalety kwestionować.
Posiadał on genetycznie zaprogramowany talent, wrodzone predyspozycje umysłu, ale też dar nowatorskich wizji, zdolność do tytanicznej pracowitości, wielkie poczucie odpowiedzialności, dociekliwość, upór i konsekwencję w dążeniu do celu, dar skutecznego realizowania programu własnego rozwoju intelektualnego, systematyczność, ambicje bycia najlepszym w tym, czego się imał, cechowała go ciągle niezaspokojona ciekawość (obecnie największy deficyt w nastawieniach dzieci i młodzieży).
Misją każdej szkoły powinno być przekazywanie uczniom pewnego kwantum wiedzy z różnych dyscyplin naukowych. Od szkoły wymaga się też tego, żeby realizowała program wychowawczy, a tu głównie kształtowała pozytywne cechy osobowości dzieci i młodzieży, powołując się na wybitne wzory osobowe.
Któż może być tu bardziej adekwatnym odniesieniem niż prof. Sylwester Kaliski – Patron naszej Szkoły?
Efektywność tego wzoru osobowego, dla procesu dydaktyczno-wychowawczego szkoły zależy od tego, czy żyje on i funkcjonuje w świadomości nauczycieli – wychowawców oraz ich podopiecznych, czy tkwi w ich pamięci.
Człowiek tak długo żyje, jak długo trwa pamięć o nim.
Zwieńczeniem, zasygnalizowanych powyżej, działań reaktywacyjnych jest stała ekspozycja: „Przeszedł z życia do pamięci…”, zaprojektowana i zrealizowana również przez prezesa Zarządu Stowarzyszenia.
Wystawa otrzymała ,,zielone światło” do realizacji po podjęciu w dniu 13 listopada 2020 roku uchwały Zarządu Stowarzyszenia i zgody oraz współpracy Dyrekcji Szkoły. Minął więc zaledwie rok od trudnych lecz przyjemnych i co najważniejsze owocnych zmagań z problemem pozyskiwania obiektów wystawienniczych, środków finansowych, gablot i innych elementów towarzyszących organizacji wystawy.
W ich wyniki udało się pozyskać 718 przedmiotów, w tym 555 oryginałów, 14 replik i 149 kserokopii.
Na wystawie zaprezentowano 200 obiektów, w tym 141 oryginałów, 14 replik i 45 kserokopii.
Do ich darczyńców należą:
- Archiwum Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie
- Biblioteka Główna Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie
- Pan dr Paweł Brudek z Warszawy
- Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie
- Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy w Warszawie
- Instytut Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
- Pan mgr Wojciech Kaliski z Warszawy – syn Patrona Szkoły, który przekazał nam 150 dokumentów, w tym 133 oryginały, zegarek swojego ojca i 385 oryginalnych zdjęć.
- Pan st. chor. rez. Grzegorz Rosiński z WAT w Warszawie.
- Pan mjr w st. spocz. mgr inż. Wiesław Szypuła z Warszawy
- Urząd Miasta Torunia
- Pan Michał Zaleski – Prezydentowi Miasta Torunia
Te wszystkie, wymienione powyżej, liczby najlepiej określają unikalność w skali Polski naszej stałej ekspozycji poświęconej gen.dyw.prof.dr hab.inż. Sylwestrowi Kaliskiemu.
O jej unikalności świadczy też to, że ulegając prośbie prezesa, poeta pan Jacek Cygan (absolwent Wydziału Cybernetyki WAT, który osobiście znał prof. Sylwestra Kaliskiego) stworzył specjalnie na okoliczność tej wystawy, sugestywny i piękny utwór : ,,Do Profesora Sylwestra Kaliskiego”.
15 grudnia 2021 roku, a więc prawie w przededniu 96 rocznicy urodzin prof. Sylwestra Kaliskiego, w Zespole Szkół Mechanicznych Elektrycznych i Elektronicznych w Toruniu odbyła się uroczystość Święta Patrona Szkoły połączona z otwarciem stałej ekspozycji: „Przeszedł z życia do pamięci…”.
Uświetniła ją obecność wielu szacownych gości:
- Władze wojewódzkie reprezentowała pani Maria Mazurkiewicz – Kujawsko-Pomorski Wicekurator Oświaty,
- Przedstawicielami władz miasta byli: pan Zbigniew Fiderewicz – Zastępca Prezydenta Miasta Torunia oraz pani Anna Łukaszewska – Dyrektor Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Torunia,
- W imieniu JM Rektora-Komendanta oraz całej społeczności akademickiej Wojskowej Akademii Technicznej, w uroczystości uczestniczyli:
- pan płk Piotr Bawół – Zastępca Projektora ds. Wojskowych WAT,
- pan płk dr inż. Jarosław Bugaj – Zastępca Dziekana Wydziału Elektroniki WAT,
- pani dr inż. Ewelina Majda-Zdancewicz – Prodziekan ds. Studenckich Wydziału Elektroniki WAT
- Gośćmi uroczystości byli też obecni i byli pracownicy Wojskowej Akademii Technicznej:
- dr hab.inż. Marzena Tykarska,
- płk prof.dr hab.n.mat.inż. Jerzy Gawinecki,
- płk mgr inż. Witold Głuchowski,
- mjr w st.spocz.mgr inż. Stefan Smoliński,
- chor.rez. Grzegorz Rosiński
- Dyrektora Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy – dr hab. Andrzeja Gałkowskiego reprezentowała pani Ewa Nowacka
- W uroczystości udział wzięli również: przedstawiciele 45 sponsorów wystawy, którzy przekazali Stowarzyszeniu łączną kwotę ponad 22 tysięcy złotych, reprezentanci Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz Komisji Międzyzakładowej Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność,
a także przedstawiciele mediów.
Uroczystość stała się okazją do wręczenia przez prezesa Zarządu Stowarzyszenia mgr Jerzego Konopińskiego oraz członka Zarządu Stowarzyszenia mgr Małgorzatę Łopatko przyznanych za zasługi dla Szkoły, Stowarzyszenia i uczniów, przez Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia 5 tytułów Honorowego Członka Stowarzyszenia Przyjaciół Zespołu Szkół Mechanicznych Elektrycznych
i Elektronicznych w Toruniu, w tym również dla reprezentujących Wojskową Akademię Techniczną:
- dr hab.inż. Marzeny Tykarskiej,
- płk rez.mgr inż. Wiesława Szczygielskiego.
W tym roku zarząd Stowarzyszenia przyznał również 4 Statuetki Stowarzyszenia Przyjaciół Zespołu Szkół Mechanicznych Elektrycznych i Elektronicznych w Toruniu, z których jedna dedykowana została Redakcji Głosu Akademickiego Pisma Pracowników i Studentów Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie.
W kolejnej IV edycji Szkolnego Quizu o prof. Sylwestrze Kaliskim, w którym udział wzięło 156 uczniów zwycięzcami zostali: Grzegorz Hirsh z kl. I T, Kacper Pietraszyński z kl. I K oraz Mikołaj Ryński z kl. I P. Otrzymali oni dyplomy i nagrody ufundowane, tym razem, przez Gminę Miasta Torunia, które wręczyli: pan Zbigniew Fiderewicz i pani Anna Łukaszewska.
Uroczystego przecięcia biało-czerwonej szarfy i otwarcia wystawcy dokonali: pani Maria Mazurkiewicz, pan Zbigniew Fiderewicz, pani Małgorzata Łopatko i pan Jerzy Konopiński.
W uroczystości głos zabrali w kolejności: pani Małgorzata Łopatko, pan Jerzy Konopiński, pani Maria Mazurkiewicz, pan Zbigniew Fiderewicz, pan Czesław Stawikowski, pan płk Piotr Bawół, pan płk dr inż. Jarosław Bugaj i pan płk prof. dr hab.n.mat.inż. Jerzy Gawinecki.
Całość prowadził mgr Adrian Weredycki, a utwór Jacka Cygana zaprezentowała mgr Violetta Kalka – nauczycielka języka polskiego.
Święto zakończył uroczysty obiad i kuluarowe rozmowy.
Toruń słynie z Mikołaja Kopernika, piernika i … Sylwestra Kaliskiego, chociaż istnienia tego trzeciego członu wyliczanki nie wszyscy jeszcze sobie uświadamiają. I czas z tym nareszcie skończyć.
Mamy nadzieję, że odsłonięta w 2019 roku naścienna ekspozycja: ,, Człowiek i jego dzieło” oraz otwarta w tym roku gablotowa stała wystawa: ,,Przeszedł z życia do pamięci…” poświęcone osobie i dokonaniom gen.dyw.prof.dr hab.inż. Sylwestra Kaliskiego, tę niewiedzę o wielkim Toruńczyku, w sposób zdecydowany zniwelują.
Tekst: Jerzy Konopiński
Zdjęcia: Grzegorz Rosiński
